गुल्मी
गुल्मीमा सात नयाँ प्रजातिका चरा फेला परेका छन् ।। नेपाल पंक्षी संरक्षण संघले जिल्लाको रेसुङ्गा र मदाने वन संरक्षण क्षेत्रमा सर्वेक्षर्ण गर्दा रेसुङ्गामा  १ र मदानेमा ६ नयाँ प्रजातिका चराहरू भेटिएका नेपाल पक्षी संरक्षण सङ्घ ले जनाएको छ । यस अघि ०७९ फागुनमा १३ नयाँ प्रजातीका चरा फेला परेका थिए ।
१९ हजार २८१.६५ हेक्टर क्षेत्रफलमा फैलिएको रेसुङ्गा वन संरक्षण क्षेत्रमा अहिले  सानो सानो सेतो बकुल्ला फेला परेको हो । यस अघि यहाँ फेला परेका पाँच प्रजातिका नयाँ चराहरूमा कोटेरो मुनियाँ, तिलहरी चरा, चखेवाचखेवी, चञ्चले सुड्सुडिया र टुइँसी सुगा छन् । १३ हजार ७६१ हेक्टर क्षेत्रफलमा फैलिएको मदानेमा अहिले चकसुचक, कालोकाठे भुइरोबिन, स्यामस्वेत अर्जुनक, कालो भुंगेचरी आलिचुहिया र हिमाली लोकचरी प्रजातीका चरा फेला परेका हुन् । यस अघि हिमाली मलेवा, खरलाहाँचे, लामोठुँडे चाँचर, लघु बगेडी, कण्ठे सुगा, खोले टिकटिके, फुस्रो टिकटिके र ठूलो छिरबिरे माटीकोरे प्रजातिका चराहरू भेटिएका थिए ।

पछिल्लो सर्वेक्षणअनुसार रेसुङ्गा वन संरक्षण क्षेत्रमा २५८ र मदाने वन संरक्षण क्षेत्रमा २८६ प्रजातिका चरा छन् । जिल्लामा विश्वकै दुर्लभ छ प्रजातिका चराहरू पाइन्छ । जसमा रेसुङ्गा वन संरक्षण क्षेत्रमा चिर, रणमत्र् महाचील, सेतो गिद्ध, सुन गिद्ध, गोमायु महाचील, डंगर गिद्ध छन् । मदाने वन संरक्षण क्षेत्रमा चिर, सेतो गिद्ध, सुन गिद्ध, गोमायु महाचील छन् । यहाँ रहेका दुर्लभ चराहरूको संरक्षणका लागि विभिन्न चुनौती देखिएको परियोजना अधिकृत पन्थीले बताउनुभयो । बेला–बेलामा हुने वन डढेलो, वासस्थान परिवर्तन, चोरी सिकारी, बढ्दो रासायनिक पदार्थको प्रयोग, अव्यवस्थित ग्रामीण सडक जस्ता कारणले चरा संरक्षण चुनौतीपूर्ण बन्दै गएको अभियन्ताहरुले बताएको छन् ।